-
1 παίζω
παίζω, [dialect] Dor. [full] παίσδω Theoc.15.42: [dialect] Lacon. [tense] pres. part. gen. pl. fem. [full] παιδδωἇν Ar. Lys. 1313 (lyr.): [tense] fut. παιξοῦμαι Syrac. in X.Smp. 9.2,A , AP12.46 (Asclep.), παίξω ib. 211 (Strat.), Anacreont.41.8: [tense] aor. 1ἔπαισα Hom.
(v. infr.), Ar.Pl. 1055, etc.: [tense] pf.πέπαικα Men.923.3
: [tense] pf. [voice] Pass.πέπαισμαι Hdt.4.77
(v.l. πέπλασται), Ar.Th. 1227; imper. : also [tense] aor.ἔπαιξα Crates Com.23
, Ctes.Fr.29.59, LXX Jd.16.25, Luc.DDeor.6.4, etc.: [tense] pf.πέπαιχα Plu.Dem.9
:—[voice] Pass., [tense] aor.ἐπαίχθην Id.2.123f
, Hld.8.6: [tense] pf.πέπαιγμαι Epigr.Gr.979.3
([place name] Philae); inf. πεπαῖχθαι Timarch. ap. Ath.11.501f; imper.πεπαίχθω Phld.Mus.p.106
K., Fronto Epig.Gr.5.86: Hom. uses only [tense] pres. and [tense] impf., and (in Od.8.251) [tense] aor. imper. παίσατε; Trag. only [tense] pres.: ([etym.] παῖς):—prop., play like a child, sport,τῇ δέ θ' ἅμα Νύμφαι.. ἀγρονόμοι παίζουσι Od.6.106
, cf. 7.291 (never in Il.), Hdt.1.114, etc.: metaph.,αἰὼν παῖς ἐστὶ παίζων Heraclit.52
.2 esp. dance,παίσατε Od.8.251
; , cf. Hes.Sc. 277;π. τε καὶ χορεύειν Ar.Ra. 409
, cf. 390;ἐνόπλια χαλκωθεὶς ἔπαιζεν Pi.O.13.86
:—[voice] Pass., ἀλλὰ πέπαισται μετρίως ἡμῖν, of the chorus, Ar. Th. 1227.3 play [a game],σφαίρῃ π. Od.6.100
;κλεψύδρῃ Emp.100.9
; κύβοις ἐπὶ συνθήκαις π. Ctes.l.c.; ἀντ' ἀστραγάλων κονδύλοισι π. Pherecr.43, cf. Antiph.92; π. διὰ γραμμῆς (v. γραμμή III. 2);π. πρὸς κότταβον Pl.Com.46.1
; μετά τινων with others, Hdt.1.114: c. acc. cogn., κότταβον ἀγκύλῃ π. Anacr.53 (dub.);σφαῖραν Plu.Alex.73
;π. παιδιὰν πρός τινα Ar.Pl. 1055
, cf. Pl.Alc.1.110b; κύνα καὶ πόλιν π., of a game similar to our draughts, Cratin. 56: with Advbs., φαινίνδα π. Antiph.283, cf. Crates Com. l.c., etc.4 play on a musical instrument, h.Ap. 206: c. acc.,Πὰν ὁ καλαμόφθογγα παίζων Ar.Ra. 230
; dance and sing, Pi. O.1.16.II jest, sport, Hdt.2.28, 5.4, 9.11; opp. σπουδάζω, X. Mem.4.1.1; opp. σπουδῇ λέγω, Id.Cyr.8.3.47; παίζετε ταῦτα λέγοντες (opp. σπουδάζετε) Pl.Euthd. 283b;π. καὶ χλευάζειν Ar.Ra. 376
;π. καὶ γελᾶν Antiph.218.4
;πῖνε, παῖζε Amphis 8
; π. πρός τινα make fun with a person, E.HF 952, cf. Pl.Men. 79a, Men.Pk. 198; π. εἴς τι play with a thing, Pl.Phd. 89b: c. Adj. neut.,τοιαῦτα ἔπαιζον σπουδῇ πρὸς ἀλλήλους X.Cyr.6.1.6
: part. παίζων is freq. abs., jestingly, Pl.Tht. 145b, al.; opp. σπουδάζων, Id.Lg. 636c, al.:—[voice] Pass., ὁ λόγος πέπαισται has been made up as a jest (v.l. for πέπλασται), Hdt.4.77; ταῦτα πεπαίσθω ὑμῖν enough of jest, Pl.Euthd. 278d, cf. Phdr. 278b, Phld. l.c.; πεπαῖχθαι τὴν λέξιν Timarch. l.c.; τοῦτο τὸ παιζόμενον 'as the joke is', Plu. 2.1090f; τὸ Μενεδήμῳ πεπαιγμένον ib.81e; but οἷα πέπαιγμαι, in act. sense, Epigr.Gr.979.3 ([place name] Philae).2 c. acc., play with, make sport of, Luc.Nigr.20, AP10.64 (Agath.).3 Gramm., of words played upon or coined for the joke's sake, οἱ κωμῳδοὶ παίζειν εἰώθασι τὰ τοιαῦτα Sch.Ar.Av.42, cf. 68, etc. -
2 παιζω
дор. παίσδω (fut. παίσομαι - дор. παιξοῦμαι, поздн. παίξομαι и παίξω; aor. ἔπαισα и ἔπαιξα; pf. πέπαικα - Plut. πέπαιχα; adj. verb. παιστέον; pass.: aor. ἐπαίχθην, pf. πέπαισμαι - поздн. πέπαιγμαι)1) играть, резвиться, забавляться(Νύμφαι παίζουσι Hom.; οἱ παῖδες παίζοντες Her.)
π. κατ΄ ἄλσος Soph. — развлекаться в роще, т.е. охотиться2) танцевать, плясать(π. τε καὴ χορεύειν Arph.; δῶμα περιστεναχίζετο ποσσὴν ἀνδρῶν παιζόντων τε γυναικῶν Hom.)
3) быть участником игры (во что-л), играть(τινὰ παιδιὰν π. Plat.)
διὰ γραμμῆς π. Plat. — играть в перетяжки (каждая из двух групп играющих, разделенных линией, старается перетянуть к себе побольше участников другой группы)4) муз. играть (на чём-л) (= ἐγκιθαρίζειν) HH.5) шутить, подшучивать(π. καὴ χλευάζειν Arph.; π. σπουδῇ πρὸς ἀλλήλους Xen.)
π. πρός τινα Plat., Eur.; — насмехаться над кем-л.;ὅ λόγος πέπαισται ὑπ΄ αὐτῶν Ἑλλήνων Her. — (этот) рассказ выдуман в шутку самими греками;ταῦτα πεπαίσθω ὑμῖν Plat. — полагаю, что это сказано вами в шутку (досл. пусть это будет вашей шуткой); -
3 παίζω
παίζω, fut. παίξομαι u. παιξοῠμαι, z. B. Xen. Conv. 9, 2, aor. ἔπαισα, so beides attisch, vgl. Schol. Ar. Th. 947 u. Atticisten, nur dor. ἔπαιξα, Phryn. 102, oder nach Moeris hellenistisch, doch ist προςέπαιξεν v. l. bei Xen. Mem. 3, 1, 4, παῖξαι Plat. Euthyd. 278 c, ὑποπαίξας Ael. H. A. 12, 21, ἵνα τι παίξωμεν S. Emp. pyrrh. 2, 211; perf. πέπαισμαι, erst Sp. πέπαιγμαι, die auch das perf. act. πέπαιχα bilden, vgl. Lob. Phryn. 240; – scherzen, wie die Kinder spielen, lachen; Od. 6, 106. 7, 291; H. h. Cer. 425; παίσατε, Od. 8, 251, wo es tanzen bedeutet, wie 23, 147; H. h. Ven. 120; Hes. Sc. 277. 282; μετ' αὐτῆς παίζων χορεύειν βούλομαι, Ar. Ran. 415; παίζων ἐνόπλια, vom Waffentanze, Pind. Ol. 13, 83; – ein musikalisches Instrument spielen, H. h. Apoll. 206; – gew. übh. scherzen, οἷα παίζομεν ἀμφὶ τράπεζαν, mit Hindeutung auf den Chorgesang, Pind. Ol. 1, 16; ϑεᾶς παίζων κατ' ἄλσος, Soph. El. 557, scheint auf die Jagd zu gehen; παίζει πρὸς ἡμᾶς δεσπότης, Eur. Herc. Fur. 952; auch = spotten, verlachen, παίσαντα καὶ σκώψαντα vrbdt Ar. Ran. 392, wie παίζων καὶ χλευάζων 375 (wovon es Plut. Symp. 2, 1, 5 unterscheidet); πέπαισται μετρίως ἡμῖν, Th. 1230; vgl. οὐκοῦν ἤδη πεπαίσϑω μετρίως ἡμ ῖν τὰ περὶ λόγων, Plat. Phaedr. 278 b; πεπαῖχϑαί τις ἂν οἰηϑείη τὴν λέξιν, Timarch. bei Ath. XI, 501 e, wie ὁ λόγος ἄλλως πέπαισται ὑπὸ Ἑλλήνων, ist zum Scherz erdichtet, Her. 4, 77; οὐχ ὅτι παίζει, καί φησιν ἐπιλήσμων εἶναι, Plat. Prot. 336 d, er sagt zum Spaß; πότερον παίζετε ταῦτα λέγοντες, Euthyd. 283 b; πρός τινα, Gorg. 500 d Hipp. mai. 300 d; εἰς τὰς τρίχας μου, auf meine Haare spotten, Phaed. 89 b, wie Plut. Alex. 38 u. a. Sp.; Ggstz σπουδάζω, Plat. Phaedr. 234 d Gorg. 481 a (wie bei Xen. Cyr. 8, 3, 47 im Ggstz von σπουδῇ λέγειν); καὶ γελᾶν, Euthyphr. 3 e; mit dem accus., παιδιάν, Scherz treiben, Alc. I, 110 b, wie Ar. Plut. 1057 u. Luc. Prom. 8; auch παίζω παλαιστήν, ich spiele den Ringer. Epict. encheir. 29; παίζειν διὰ σκωμμάτων εἰς τοὺς ἀπαντῶντας, Plut. Camill. 33. – Sp. auch τί, verspotten, Luc. Nigr. 20; τινά τινι, Einen womit necken, Sp., die es auch bes. von verliebten Tändeleien brauchen, vgl. Naeke Choeril. p. 245. – Die dor. Form παίσδω Theocr. 15, 42 u. öfter.
-
4 αλλως
1) по-иному, иначе2) кроме того, а такжеἄριστος και ἄ. φρονιμώτατος Plat. — лучший и, к тому же, мудрейший;
ἐπείπερ ἄ. εἰς Ἄργος κίεις Aesch. — так как, между прочим, ты идешь в Аргос3) впрочемἄ. τε ἔγνωκα Soph. — впрочем, узнал
4) вообще, толькоεἰ ἄ. βουλοίατο Her. — если бы они вообще пожелали
5) ἄ. τε (καί) в особенности, особенно (же); в частностиἄ. τε καὴ τήνδε τέν ὥραν Plat. — особенно в такую пору;
ἄ. τε καὴ πολεμίων ἔμπροσθεν ὄντων Xen. — тем более, что противник был впереди6) просто так, бесцельно, зряδιδόναι ἄ. Her. — отдавать даром;
οὗτος ὅ λόγος ἄ. πέπαισται Her. — это вздорная болтовня;τί ταῦτ΄ ἄ. ἐλέγχεις ; Soph. — к чему эти твои праздные вопросы?;εἴδωλον ἄ. Soph. — пустой призрак;ἄ. λέγειν Eur., Plat. — говорить зря;οὐκ ἀριθμὸς ἄ., ἀλλ΄ ὑπέρτατοι Φρυγῶν Eur. — не простая толпа, а цвет фригийцев;τέν ἄ. (sc. ὁδόν) Plat. — бесцельно, бесполезно -
5 παίζω
παίζω, scherzen, wie die Kinder spielen, lachen; παίσατε, tanzen; παίζων ἐνόπλια, vom Waffentanze; ein musikalisches Instrument spielen; gew. übh. scherzen, οἷα παίζομεν ἀμφὶ τράπεζαν, mit Hindeutung auf den Chorgesang; auch = spotten, verlachen; ὁ λόγος ἄλλως πέπαισται ὑπὸ Ἑλλήνων, ist zum Scherz erdichtet; οὐχ ὅτι παίζει, καί φησιν ἐπιλήσμων εἶναι, er sagt zum Spaß; εἰς τὰς τρίχας μου, auf meine Haare spotten; mit dem accus., παιδιάν, Scherz treiben; auch παίζω παλαιστήν, ich spiele den Ringer; auch τί, verspotten; τινά τινι, einen womit necken, bes. von verliebten Tändeleien
См. также в других словарях:
παίζω — (ΑΜ παίζω, Α δωρ. τ. παίσδω) 1. διασκεδάζω, ψυχαγωγούμαι (α. «κρύψε μάννα, το παιδί που στο πλευρό του παίζει», Παλαμ. β. «ἔπαιζε δὲ μετ ἄλλων ἡλίκων ἐν ὁδῷ», Ηρόδ.) 2. περνώ ευχάριστα την ώρα μου με διάφορα παιχνίδια (α. «παίζω τάβλι» β.… … Dictionary of Greek
